کاتر پلاتر

کاترپلاتر چیست؟

کاتر پلاتر ها از دسته ی ماشین آلات تبلیغاتی هستند. این دستگاه ها وظیفه ی برش انواع و اقسام کاغذ های پشت چسب دار، شبرنگ ها، استیکر ها و کاغذ ها و مقواهایی را دارند که برای مصارف مختلف تبلیغاتی استفاده می شوند.

کلمه ی کاتر پلاتر از دو بخش کاتر به معنی ابزار برش و پلاتر به معنی رسام تشکیل شده است که در کنار هم به معنی دستگاهی است که خطوط برش را رسم کرده و طرح مورد نظر شما را از کامپیوتر دریافت کرده و برش می دهد.

دستگاه کاترپلاتر یا دستگاه برش شبرنگ

کاترپلاتر یک دستگاه دیجیتال است که می‌تواند خطوط را ببُرد یا ترسیم کند. بدین منظور معمولاً از یک تیغ به قطر یک سوزن و یک قلم به‌صورت ماژیک یا خودکار استفاده می‌شود. لازم به یادآوری است که کاترپلاتر با پلاتر متفاوت است. پلاتر به چاپگرعریضی گفته می‌شود که برای چاپ باکیفیت با کاربرد فضای داخلی و سرپوشیده استفاده می‌شود ولی منظور از واژه پلاتر در نام کاترپلاتر اشاره به توانایی ترسیم با قلم این دستگاه است که مثلاً در کشیدن طرح‌های برداری مثل نقشه‌کشی کاربرد دارد.

وینیل کاتر یا کاتینگ پلاتر توسط شرکت‌های تبلیغاتی و تابلوسازان حرفه‌ای برای تولید علائم فضای باز (مقاوم در برابر عوامل جوی) با استفاده از برچسب‌های وینیلی رنگی که یک آسترکاغذی جداشدنی دارند؛ مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان وینیل ها را روی بدنه خودروها و شیشه‌ها و سردر شرکت‌های بزرگ بکار برد. یک کاربرد دیگر کاترپلاتر برای برش شیشه دودی خودروهاست.

در حالت کلی کاترپلاترها همان پلاترها هستند با این تفاوت که بجای قلم یک تیغ بسیار تیز دارند که با آن اشکال را به‌دقت می‌برند و میزان فشار رو به پایین آن به‌منظور تنظیم متناسب با نوع ماده بریدنی قابل‌کنترل است و می‌توانند نیم برش یا تمام برش کنند.

معمولاً تنها سطح رویی وینیل بریده می‌شود و آستر آن بریده نمی‌شود. برش کامل مواد با آستر آن باعث افتادن و گیرکردن آن در هد کاتر و غلتک‌های آن می‌شود. تیغ برش وینیل معمولاً شبیه قلم پلاتر است و در یک هولدر بلبرینگ دار قرار می‌گیرد تا لبه تیغ با حرکت هد پلاتر، رو به جهت درست قرار گیرد.

کاتر پلاتر ها در ابعاد مختلف و برای مصارف مختلفی از جمله مصارف تبلیغاتی مثل برش شبرنگ و روز رنگ و مصارف ایمنی و جاده ای برای برش شبرنگ های پر بازتاب ترافیکی و جاده ای تولید می شوند. همچنین در سالهای اخیر کاتر پلاتر های تخت با امکانات بیشتر برای ساخت نمونه های بسته بندی و همچنین ساخت ماکت های مختلف تولید شده اند که توانایی های بی شماری دارند.
کاتر پلاتر ها در ابتدا با هدف برش انواع مدیا های تک رنگ برای مصارف تابلو سازی طراحی شدند و به مرور با پیشرفت تکنولوژی و تقاضا برای تولید استیکر های چاپ شده امکان برش دور تصاویر چاپ شده را به خود اضافه کردند. به نحوی که امروزه به جرات می توان گفت که اکثر کاربران کاتر پلاتر ها برای تولید برچسب ها و استیکر های چاپ شده از آن استفاده می کنند.
علائم بریده شده چاپی و غیر چاپی توسط کاتر پلاتر را همه روزه می توانید روی شیشه های مغازه ها، بدنه ی اتومبیل ها، بسته بندی کالا های خوراکی و غیره مشاهده کنید.
در ایران نیز ورود کاتر پلاتر ها از استقبال خوبی برخوردار شد.
از محبوب ترین برند های کاتر پلاتر در ایران کاتر پلاتر های سوما، گرافتک، رولند، میماکی، جگوار را می توان نام برد.

تفاوت کاتر پلاتر و پلاتر

کاترپلاترها مانند پلاترها هستند و تنها فرق آن‌ها با پلاتر این است که بجای قلم یک تیغ را حرکت می‌دهند که عمق آن متناسب به جنس مواد تغییر می‌کند. تیغ‌های کاترپلاتر می‌تواند موادی مثل کاغذ، برچسب، روز رنگ، شبرنگ، وینیل، فیلم، طلق، مقوا،… را درحالی‌که روی سطح صاف پلاتر قرار گرفته باشند به تکه‌های کوچک‌تر ببُرند. این کار با اتصال به یک رایانه که به برنامه‌های نرم‌افزاری ویژه برش رسم‌ها و طرح‌ها مجهز شده است امکان‌پذیر است. این نرم‌افزارهای رایانه‌ای مسئول ارسال طرح‌های برشی و ابعاد آن‌ها هستند تا به تیغ جهت برش درست، دستورات لازم را بدهند. در مهروموم‌های اخیر استفاده از کاترپلاترها موردتوجه علاقه‌مندان کاردستی‌های کاغذی مانند طراحان و سازندگان کارت و غیره قرار گرفته است. این ابزارها به شما امکان می‌دهد که اشکال دلخواهتان را به‌دقت بُریده و به‌خوبی عیناً تکرار کنید.

کاربرد دستگاه کاتر پلاتر

کار با کاترپلاترها بسیار ساده است. کافی است یک طرح خطی (vector) داشته باشید و کل خطوط آن یا قسمتی از آن را از طریق نرم‌افزار برش به ماشین کاترپلاتر ارسال کنید.

در ابتدا کاترها برای تولید حروف و خطوط هنری تک‌رنگ استفاده می‌شدند. درعین‌حالی که رنگ‌های متعددی را می‌توان جداگانه برید و روی‌هم چسباند ولی مراحل این کار با افزایش لایه‌های رنگی دست و پاگیر است.

کاترپلاترها در کاربردهایی نظیر تولید بیلبوردهای تبلیغاتی که چاپگرهای جوهرافشان عریض با به‌کارگیری جوهرهای محلول مستقیماً روی مواد مختلفی چاپ می‌کنند، کاربرد ندارند. کاترپلاترها اغلب در دوربُری دقیق تصاویر چاپی قابل‌اتکا و استفاده مفیدند. کاتر پلاتر با نام عمومی دستگاه برش شبرنگ نیز خوانده می‌شود.

انواع دستگاه کاتر پلاتر

در حالت کلی کاترپلاتر ها به دو دسته رولی» و تخت تقسیم می‌شوند که توانایی‌ها و کاربردهای آن متفاوت است:

کاتر پلاتر ایستاده

کاترپلاترهای رولی یا ایستاده که مدل‌های کوچک آن را گاهی کاتر پلاتر رومیزی هم می‌نامند؛ به کاترپلاترهایی گفته می‌شود که در آن تیغ در طول جنس بریدنی جابجایی ندارد و تنها در عرض آن و در یک کالسکه ابزار جابجا می‌شود. در واقع در این کاترپلاتر ها، امکان برش در طول، با جابجایی خود جنس فراهم می‌شود. بدین ترتیب که پس از قرار گرفتن لبه جنس در دستگاه، غلتک (غلتک فشاری) از بالا جنس را به قسمت‌های آجدار غلتک متصل به موتور طولی (غلتک شنی) می‌فشارند تا رد آن بر جنس بیفتد و این رد با آج غلتک شنی درگیر شده و جنس را به داخل کاترپلاتر می‌کشد. این کاترپلاتر ها می‌تواند هر جنسی را که از عرض کاترپلاتر بیشتر نباشد، به داخل خود کشیده و مطابق طرح دریافتی ببُرد یا روی آن ترسیم کند. از لحاظ تئوری طول جنس نامحدود است. ساختار این دستگاه مناسب جنس‌هایی است که:

• انعطاف‌پذیر باشند
• ترجیحاً دارای یک آستر باشند پشت چسب‌دار باشند
• ضخامت رویه بریدنی آن از 0.8 میلی‌متر بیشتر نباشد در برخی مدل‌ها گاهی با روش‌هایی می‌توان بر این ضخامت افزود
• آستر جنس رد پذیر باشد و در تک لایه‌ها خود جنس رد پذیر باشد
• جنس رویه بافت‌دار نباشد و یا کش نیاید
• جنس و تراکم مواد در رویه، قابل بریدن با تیغ آن باشد
• اصلی‌ترین کاربرد این دستگاه، توانایی نیم برش و یا نیم تیغ بسیار دقیق طرح‌های برداری پیچیده هست

کاتر پلاتر تخت یا رومیزی

کاترپلاترهای تخت یا Flatbed، به کاترپلاترهایی گفته می‌شود که دارای یک میز هستند که کالسکه ابزار در طول آن جابجا می‌شود. بدین ترتیب جنس بریدنی ثابت است و تیغ علاوه بر عرض جنس، در طول آن نیز جابجا می‌شود. برای آنکه جنس بر روی سطح میز ثابت بماند معمولاً از روش مکش استفاده می‌کنند که توسط یک پمپ خلأ، در سطح میز تأمین می‌شود. دقت این شیوه به‌مراتب از شیوه اول بیشتر است و محدودیت‌های کاتر رولی را ندارند ولی قیمت این کاترپلاترها بسیار بالاتر است.

• ساختار این دستگاه مناسب جنس‌هایی است که
• انعطاف‌پذیری عامل محدودکننده نیست
• می‌تواند تک لایه باشد
• ضخامت در مدل‌های مختلف متفاوت است و حتی تا چندین سانت ضخامت را می‌برند
• ردپذیری تعیین‌کننده نیست
• برای جنس‌های مختلف با ویژگی‌های متفاوت، ابزارهای ویژه وجود دارد و بافت یا تراکم جنس، محدودیت ایجاد نمی‌کند
• برش‌های متنوع‌تری ممکن است